طراحی اپلیکیشن رصد رشد مغزی کودکان
پژوهشگران دانشگاه تهران با تکیه به فناوری‌های همگرا، موفق به طراحی و تولید اپلیکیشنی شدند که به والدین کمک می‌کند تا وضعیت رشد مغزی فرزندان خود را رصد کنند.
رضا رستمی رییس پژوهشکده فناوری‌های همگرای دانشگاه تهران در آیین رونمایی از نسخه ابتدایی این اپلیکیشن که تحت عنوان «تاتی» نامگذاری شده است، گفت: این اپلیکیشن یک دستیار خردمند برای والدین است که خانواده‌ها با استفاده از آن می‌توانند با صرف کمترین هزینه به رشد و شکوفایی فرزندان خود کمک کنند.
وی افزود: به گفته محققان، ۹۰ درصد از توسعه و تکامل مغز کودک در پنج سال اول زندگی اتفاق می‌افتد. این اپلیکیشن که تمرکز آن بر پنج سال اول زندگی کودک است، به والدین کمک می‌کند تا در جهت رشد و تکامل صحیح مغز کودک برنامه‌ریزی کنند.
استاد دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران ادامه داد: با توجه به اهمیت دوره پنج ساله نخست زندگی، دانشگاه تهران و پژوهشکده فناورهای همگرا با همکاری استادانی از دانشکده‌های روانشناسی، برق و کامپیوتر و دانشجویانی از پردیس هنرهای زیبا، روانشناسی و فنی، ایده طراحی و تولید اپلیکیشن تاتی را مطرح کردند.
رستمی اظهار داشت: فرآیند مطالعاتی تولید این اپلیکیشن، پس از بررسی کارهایی که در دانشگاه استنفورد در خصوص ارزیابی و ارتقای وضعیت تکاملی و رشد مغز کودک در پنج سال اول انجام شده بود، آغاز شد.
رییس پژوهشکده فناوری‌های همگرای دانشگاه تهران افزود: با هدف اثرگذاری اجتماعی دانشگاه و با رویکرد کارآفرینی، تیم مطالعاتی به این سمت هدایت شد تا به طراحی و تولید اپلیکیشنی بپردازد که کودکان را از پایان یک ماهگی تا ۶۶ ماهگی مورد سنجش قرار داده و به والدین در خصوص وضعیت رشدی کودکان اطلاعات دهد. این اپلیکیشن همچنین به والدین اطلاعاتی می‌دهد که چگونه با کودک خردسال خود تعامل داشته باشند و چه بازی‌هایی انجام دهند.
استاد دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران درباره قابلیت‌های این اپلیکیشن، توضیح داد: این اپلیکیشن، نوزاد را در پایان یک ماهگی در پنج حیطه مهارت‌های ارتباطی، مهارت‌های حل مساله، مهارت‌های شخصی و اجتماعی، حرکات ظریف و حرکات درشت مورد سنجش قرار می‌دهد. در این بررسی کودکان می‌توانند سه وضعیت (قرمز، سبز و زرد) داشته باشند. وضعیت قرمز قطعاً نیاز به بررسی و درمان بیشتر دارد. وضعیت زرد اگر دو دوره ادامه پیدا کند؛ یعنی اینکه نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد و وضعیت سبز به این معناست که کودک در شرایط نرمال قرار داشته و نیاز به اقدام مداخله‌ای ندارد.
وی افزود: معمولاً ۹۰ تا ۹۵ درصد کودکان در وضعیت زرد و سبز قرار دارند، یعنی از سلامت کامل روانی و جسمی برخوردارند. اما پنج درصدی که ممکن است در وضعیت قرمز باشند، نیاز به بررسی و درمان خواهند داشت. البته آن ۹۵ درصد هم از محیط خوب و غنی بی‌نیاز نیستند و آگاهی والدین برای تنظیم نحوه عملکرد این کودکان برای بهتر شدن مهارت ارتباطی‌شان ضروری است.
رستمی با بیان اینکه تمام ایران و کودکان ایرانی زیر ۶ سال جامعه هدف این برنامه محققان دانشگاه تهران قرار دارند، گفت: این برنامه با این نگاه عرضه خواهد شد که بتواند یک همراه خردمند برای والدین باشد؛ همراهی که با سنجشی که انجام می‌دهد به خانواده آرامش دهد تا مطمئن باشند رشد کودک در مسیر درستی قرار دارد. این برنامه همچنین می‌تواند با ارائه بازی‌هایی که متناسب با شرایط کودک است، محیط زندگی او را غنی سازد.
وی با تاکید براینکه عدالت اجتماعی و برخورداری تمام کودکان ایرانی، از اهداف این برنامه است؛ افزود: همه کودکان زیر ۶ سال اعم از کودکان شهری و روستایی و تمام طبقات اجتماعی با هر سطحی از رفاه و آگاهی والدین می‌توانند از امکانات این اپلیکیشن بهره‌مند شوند.
رییس پژوهشکده فناوری‌های همگرای دانشگاه تهران ابراز امیدواری کرد که برنامه تاتی بتواند با هزینه تقریباً رایگان، یک خدمت فوق‌العاده را به جامعه ارائه دهد.
رستمی با بیان اینکه تاتی یک برنامه تعاملی مؤثر و پرکیفیت بین والدین و کودک است، گفت: تاکید این برنامه این است که والدین بدون اینکه استرسی به کودک وارد کنند، مدام با کودک در تعامل باشند و رشد و تکامل کودک خود را رصد کنند. همه اینها به‌گونه‌ای در این برنامه طراحی شده است که شادی و بازی از کودک گرفته نشود.
استاد روانشناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه در حال حاضر در ایران ۱۱ میلیون کودک زیر ۹ سال داریم، خاطرنشان کرد: با برنامه‌ریزی درست می‌توان ۱۱ میلیون نخبه در کشور تربیت کرد و ۱۱ میلیون سرمایه برای آینده کشور داشته باشیم.
رستمی در ادامه درباره ویژگی‌های این اپلیکیشن عنوان کرد: هوشمندی برنامه و استفاده از هوش مصنوعی، یکی از ویژگی‌های این برنامه است که بتوانیم داده‌هایی را که دریافت می‌کنیم، مدام آنالیز و مورد بررسی قرار دهیم.
وی سهولت دسترسی را ویژگی دوم این برنامه عنوان کرد و افزود: هر شهروندی در هر نقطه از ایران که یک گوشی هوشمند، تبلت یا کامپیوتر داشته باشد، می‌تواند به این برنامه و امکانات آن دسترسی داشته باشد.
رستمی، مزیت دیگر این برنامه را تشخیص زودهنگام برخی اختلالات در کودکان عنوان کرد و افزود: با این برنامه می‌توانیم در دوره طلایی رشد و تکامل مغزی کودک، بسیاری از اختلالات مثل اوتیسم را تشخیص دهیم. این تشخیص زودهنگام و بهنگام قطعاً در کمک به کودکان دارای اوتیسم بسیار مؤثر خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه تمامی محتواهای ارائه شده در اپلیکیشن تاتی مبتنی بر مطالعات علمی است، افزود: علاوه بر سنجش و بازی، مقالاتی هم برای والدین در این اپلیکیشن وجود دارد.
رییس پژوهشکده فناوری‌های همگرای دانشگاه تهران درباره نسخه‌های بعدی این اپلیکیشن نیز گفت: در نظر داریم این اپلیکیشن را برای سنین بعدی هم گسترش دهیم و علاوه بر سن صفر تا ۵ سال، برای سن دانش‌آموزی (از پیش‌دبستان تا پایان دوره متوسطه دوم) هم این اپلیکیشن را طراحی کنیم.
دکتر محمدرضا ابوالقاسمی، معاون پژوهشکده فناوری‌های همگرا نیز در آیین رونمایی از این اپلیکیشن، گفت: سهولت استفاده از این اپلیکیشن برای رصد رشد کودک یکی از مزیت‌های آن است.
وی ضمن معرفی گروه‌های مشارکت‌کننده در این برنامه، گفت: این موفقیت حاصل یک کار تیمی بین‌رشته‌ای از دانشکده‌ها و رشته‌های مختلف از هنر، برق و کامپیوتر و روانشناسی است.
تولید اپلیکیشن تاتی با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی و صندوق سرمایه‌گذاری دانشگاه تهران انجام شده است.
